Mục đích của việc tổ chức lễ hội là để tưởng nhớ và tri ân công lao to lớn của các bậc Tiên đế, các bậc tiền nhân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước; khơi dậy truyền thống yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc và tinh thần đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và hội nhập quốc tế.

Thông qua các hoạt động lễ hội tạo không khí vui tươi, phấn khởi, cổ vũ, động viên các tầng lớp nhân dân trong tỉnh thi đua lao động, sản xuất, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Ninh Bình lần thứ XXII nhiệm kỳ 2020-2025, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội năm 2022 và hưởng ứng kỷ niệm 200 năm Danh xưng Ninh Bình (1822 – 2022) và 30 năm tái lập tỉnh (01/4/1992 – 01/4/2022). Bên cạnh đó, thông qua các hoạt động của lễ hội góp phần bảo tồn và phát huy truyền thống lịch sử văn hóa của dân tộc; quảng bá tiềm năng thế mạnh về kinh tế - xã hội, những nét văn hóa đặc sắc, những danh lam thắng cảnh nổi tiếng, về đất và người Cố đô Hoa Lư - Ninh Bình.

Với quy mô cấp tỉnh để xứng tầm vị thế là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia, lễ hội tổ chức trong 03 ngày tại Khu Di tích quốc gia đặc biệt Cố đô Hoa Lư (xã Trường Yên, huyện Hoa Lư), từ ngày 09/4/2022 đến ngày 11/4/2022 (tức ngày 09 đến ngày 11/3 năm Nhâm Dần). Riêng lễ cầu quốc thái dân an và lễ hội hoa đăng thực hiện vào ngày 06/4/2022 (tức ngày mùng 6/3 năm Nhâm Dần). Lễ mở cửa đền thực hiện sáng ngày 08/4/2022 (tức ngày mùng 8/3 năm Nhâm Dần). Phần lễ gồm: Lễ mở cửa đền; lễ rước nước; lễ mộc dục; lễ dâng hương; lễ tiến phẩm; lễ rước kiệu (từ các di tích lịch sử văn hóa liên quan đến các triều đại Đinh, Tiền Lê về lễ hội); tế cửu khúc; tế lễ cổ truyền của các đoàn nam quan, nữ quan, đồng quan; lễ cầu quốc thái dân an và lễ hội hoa đăng; lễ tạ. Phần hội gồm các hoạt động văn hóa, thể thao, trò chơi dân gian truyền thống và hiện đại tại không gian lễ hội. Cụ thể: Các hoạt động văn hóa, văn nghệ: Trình diễn màn trống hội Hoa Lư; lễ đăng quang Hoàng đế; cờ lau tập trận; kéo chữ “Thái Bình” (lồng ghép trong chương trình nghệ thuật tại lễ khai mạc); biểu diễn múa lân, múa rồng (lồng ghép trong chương trình lễ rước nước); giao lưu văn nghệ quần chúng; biểu diễn trống (trống nhảy, múa trống); biểu diễn cồng chiêng; múa rối nước; chiếu phim; biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp. Tổ chức hội trại thanh niên: Tổ chức các trò chơi, hội thi… và giao lưu văn hóa, văn nghệ. Tổ chức các trò chơi dân gian: Cờ người, chọi gà, tổ tôm điếm, bắn cung, bắn nỏ. Hoạt động thể thao: Giao lưu bóng chuyền huyện Hoa Lư; Giải Vật dân tộc toàn quốc năm 2022. Các hoạt động thi, trưng bày, triển lãm, quảng bá: Thi và trưng bày mâm ngũ quả tiến Vua; thi kéo chữ “Thái Bình”; thi diễn tích “Cờ lau tập trận”; thi thư pháp; thi chèo thuyền khéo; trưng bày hình ảnh, hiện vật Kinh đô Hoa Lư; trưng bày các hiện vật, tuyên truyền, quảng bá giá trị khu di chỉ khảo cổ tại khu vực Cố đô Hoa Lư; triển lãm ảnh nghệ thuật “Non nước Ninh Bình”; trưng bày giới thiệu các sản phẩm thủ công truyền thống và đặc sản tiêu biểu của tỉnh; hoạt động quảng bá du lịch Ninh Bình.